Ngành bán lẻ sẵn sàng hồi phục trong năm 2021

Năm 2021, ngành bán lẻ Việt Nam được kỳ vọng sẽ phục hồi trở lại mức tăng trưởng trước đại dịch với tổng doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng dự kiến tăng 8,5-9% so với cùng kỳ.

Theo báo cáo của Vietnam Report mới đây, bán lẻ là một trong những lĩnh vực bị ảnh hưởng nhiều nhất trên cả hai khía cạnh tích cực và tiêu cực trong đại dịch Covid-19. Từ một ngành đang phát triển sôi động với sự gia tăng mạnh mẽ cả về tổng lượng bán lẻ, số lượng và quy mô của các chủ thể gia nhập thị trường bán lẻ trong năm 2019, ngành bán lẻ bị ảnh hưởng nặng nề trong năm 2020 khi đại dịch Covid-19 bùng phát.

Kết quả khảo sát của Vietnam Report với các doanh nghiệp bán lẻ Việt Nam cho thấy: 41,7% doanh nghiệp chịu tác động nghiêm trọng từ đại dịch Covid-19; 50,0% doanh nghiệp đánh giá tác động nghiêm trọng vừa phải và chỉ có 8,3% doanh nghiệp bị tác động ít, không đáng kể.

Theo nhận định của các doanh nghiệp bán lẻ, sức mua và doanh số sụt giảm, sự thay đổi trong hành vi người tiêu dùng, thiếu hụt nguồn vốn kinh doanh và đứt gãy chuỗi cung ứng là bốn khó khăn lớn nhất mà các doanh nghiệp bán lẻ phải đối mặt dưới tác động của đại dịch Covid-19.

Mặc dù doanh thu mua sắm trực tiếp giảm nhưng ngành bán lẻ Việt Nam vẫn ghi nhận những dấu hiệu tích cực.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê Việt Nam (GSO), doanh thu bán lẻ hàng hóa, giảm 21,9% so với cùng kỳ vào tháng 4/2020 do tác động của giai đoạn giãn cách xã hội, tuy nhiên nhanh chóng phục hồi mạnh mẽ kể từ tháng 5/2020. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong 11 tháng năm 2020 tăng 6,8% so với cùng kỳ.

Động lực tăng trưởng chính

Nhờ sự xuất hiện nhanh chóng và tăng trưởng bùng nổ của tầng lớp trung lưu và thu nhập của người dân ngày càng tăng, tiêu dùng nội địa đã trở thành động lực tăng trưởng chính cho ngành bán lẻ Việt Nam. Điều này đã được duy trì trong giai đoạn vừa qua bất chấp ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê Việt Nam (GSO), mức bán lẻ hàng hóa giảm 21,9% so với cùng kỳ vào tháng 4 năm 2020 do tác động của thời kỳ chênh lệch xã hội, đã phục hồi mạnh mẽ kể từ tháng 5 năm 2020. Tổng mức bán lẻ. doanh thu hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 11 tháng đầu năm 2020 tăng 6,8% so với cùng kỳ.

Theo The Conference Board và Nielsen, trong quý 2/2020, chỉ số niềm tin người tiêu dùng của Việt Nam đạt 117 điểm, cao thứ hai thế giới (sau Ấn Độ với 123 điểm). Niềm tin của người tiêu dùng giảm mạnh chủ yếu do lo lắng về công việc tương lai và lo lắng về sức khỏe tài chính ngày càng tăng khi tỷ lệ thất nghiệp của Việt Nam trong quý 2/2020 tăng 0,51% so với quý trước, lên 2,73%.

Tuy nhiên, với việc kiểm soát thành công dịch Covid-19, nền kinh tế Việt Nam đã phục hồi trong quý 3/2020 khi tỷ lệ thất nghiệp giảm 0,23% so với quý 2 xuống còn 2,5%. Chuyên gia phân tích Phan Như Bách của VNDIRECT tin rằng niềm tin của người tiêu dùng có thể phục hồi vào cuối năm 2020 và năm 2021, đặc biệt là nếu vaccine được phổ biến rộng rãi vào năm 2021.

Việc Pfizer Inc. và BioNTech SE tung ra vắc xin cho Covid-19 vào tháng 12/2020 đã làm dấy lên hy vọng rằng nền kinh tế toàn cầu có thể phục hồi mạnh mẽ vào năm 2021. Tuy nhiên, việc phục hồi sẽ mất nhiều thời gian hơn khi tác động của Covid-19 đã gây ảnh hưởng nặng nề về việc làm, đầu tư và kinh doanh trong nền kinh tế toàn cầu.

Đồng thời, đại dịch được kiểm soát tốt ở Việt Nam sẽ là yếu tố giúp doanh số bán lẻ duy trì tăng trưởng vào năm 2021, trước khi tăng trưởng mạnh khi vắc xin Covid-19 có mặt trên toàn cầu.

Năm 2021, VNDIRECT kỳ vọng tiêu dùng sẽ phục hồi trở lại mức tăng trưởng trước đại dịch với tổng doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng dự kiến tăng 8,5-9% so với cùng kỳ.

Theo dự báo của Bộ Công Thương (MoIT), đến năm 2025, giá trị gia tăng của ngành thương mại trong nước sẽ đóng góp khoảng 13,5% GDP và tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tăng khoảng 9-9,5% mỗi năm trong giai đoạn 2020-2025.

Với giả định tổng giá trị bán lẻ năm 2020 đi ngang so với năm 2019, nhóm phân tích ước tính tổng giá trị bán lẻ sẽ đạt gần 350 tỷ USD vào năm 2025, gấp 1,6 lần so với năm 2020.

Có 4 xu hướng chính của ngành bán lẻ sau đại dịch:

• Các công ty bán lẻ lớn nắm bắt cơ hội để tăng trưởng thị phần
• Thay đổi chi tiêu của người tiêu dùng sang các mặt hàng thiết yếu mang lại thuận lợi cho các nhà bán lẻ hàng tạp hóa
• Covid-19 thúc đẩy nền kinh tế trực tuyến
• Các nhà phát triển bất động sản thương mại tận hưởng dòng chảy của các thương hiệu quốc tế vào Việt Nam.

Trong đó, với xu hướng Covid-19 thúc đẩy nền kinh tế trực tuyến. Theo Google, Temasek và Bain & Company, nền kinh tế trực tuyến Việt Nam đang bùng nổ với doanh thu tăng trưởng 38% mỗi năm trong giai đoạn từ 2015 – 2019 để đạt đạt giá trị 12 tỷ USD, chiếm hơn 5% GDP của cả nước, chủ yếu được thúc đẩy bởi phân khúc thương mại điện tử đang phát triển mạnh. Theo báo cáo thống kê của WeAreSocial, tại thời điểm tháng 1/2020, Việt Nam có hơn 68 triệu người sử dụng dịch vụ Internet, tương đương hơn 2/3 dân số và hơn 146 triệu kết nối mạng dữ liệu di động. Như vậy, kênh trực tuyến sẽ trở nên quan trọng hơn trong giai đoạn tiếp theo của nền kinh tế bán lẻ.

Năm 2020, ngoài các nhà bán lẻ như Saigon Co.op, Vinmart & Vinmart+ nhanh chóng nắm bắt xu hướng online hóa qua việc thúc đẩy mô hình app bán hàng trên điện thoại thì nhiều doanh nghiệp sản xuất cũng “lấn sân” qua hình thức này.

Ngoài ra, trong năm 2021 sẽ có xu hướng các nhà phát triển bất động sản thương mại tận hưởng dòng chảy của các thương hiệu quốc tế vào Việt Nam. Trên thực tế xu hướng mở rộng mạng lưới bán lẻ của các thương hiệu quốc tế tại Việt Nam diễn ra mạnh mẽ vào năm 2020 nhờ vào tăng trưởng nhân khẩu học và thu nhập của Việt Nam. Có thể kể tới như Uniqlo đã mở loạt cửa hàng mới tại hai thành phố lớn là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh; Watsons mở cửa hàng đầu tiên tại Vincom Center Đồng Khởi hay MUJI – thương hiệu bán lẻ sản phẩm gia dụng Nhật Bản đã mở cửa hàng đầu tiên tại TP. Hồ Chí Minh… Chính vì thế sự mở rộng mạng lưới bán lẻ của các thương hiệu quốc tế tại Việt Nam sẽ thúc đẩy lĩnh vực bất động sản thương mại trong tương lai, cả về diện tích cho thuê cũng như tăng trưởng về giá thuê đất thương mại.