Tôi có nên lấy bằng MBA hay không?

Tất nhiên bạn không phải là người đầu tiên hỏi câu hỏi này. Và nếu bạn đã là một nhà kinh doanh trong nhiều năm, rất có thể câu hỏi này đã xuất hiện trong đầu bạn từ lâu.

Việc lựa chọn học MBA là một quyết định không hề nhỏ. Những trường kinh doanh không hề rẻ, đòi hỏi công sức và thời gian của người học trong khoảng thời gian gần 2 năm và nó được coi là không cần thiết với một số ngành trong thế giới kinh doanh hậu Covid.

Tuy nhiên, những điều trên không có nghĩa rằng bạn không nên lấy bằng MBA. Với nhiều trường hợp, tấm bằng MBA mang đến giá trị rất lớn.

Sự thật là, câu hỏi “Tôi có nên học MBA không?” không thể được trả lời một cách độc lập. Bạn nên bắt đầu với những câu hỏi nhỏ hơn dưới đây và tổng kết lại để đưa ra quyết định cuối cùng:

Tôi có nên lấy bằng MBA không? 5 điểm cân nhắc chính.

Hãy cùng phân tích ngắn gọn từng câu hỏi này để giải thích tại sao mỗi câu hỏi lại quan trọng.

1. Tôi sẽ phát triển sự nghiệp của mình trong ngành nào?

Ý kiến ​​về MBA có thể rất khác nhau, tùy thuộc vào ngành kinh doanh. Trong một số ngành, các vai trò cấp cao tại một số công ty buộc phải bằng MBA. Chẳng hạn như một số quỹ đầu tư tư nhân nhất định yêu cầu các nhà quản lý / lãnh đạo của họ phải tốt nghiệp MBA.

Các ngành đang phát triển như công nghệ thì lại có xu hướng cởi mở hơn. Trong nhiều trường hợp, bạn không cần bằng MBA để thăng tiến hoặc phát triển trong sự nghiệp.

Trên thực tế, một số nhà tiên phong về công nghệ thực sự không hứng thú với tấm bằng MBA. Chẳng hạn như người sáng lập Tesla và Paypal, Elon Musk. Quan điểm của Mush là trường kinh doanh sẽ không thực sự dạy tất cả người học “cách mà mọi thứ hiện nay đang hoạt động”. Có lẽ đây cũng là lý do tại sao một nhà lãnh đạo trong ngành công nghệ khác, COO Sheryl Sandberg của Facebook, tin rằng không nhất thiết cần phải có bằng cấp kinh doanh để thành công trong ngành công nghệ.

Tuy nhiên, ở một mặt khác, theo Khảo sát tuyển dụng MBA của GMAC năm 2021, có tới 2/3 (68%) nhà tuyển dụng trong lĩnh vực công nghệ đồng ý rằng các nhà lãnh đạo trong tổ chức của họ nên được đào tạo tại các trường kinh doanh – tăng thêm 11% so với năm 2020 (57%). Hơn nữa, những học viên tốt nghiệp MBA dường như cũng phát triển nhanh hơn trên con đường sự nghiệp của họ trong ngành này. Ở cuộc khảo sát này, hơn một nửa (54%) nhà tuyển dụng đồng ý rằng học viên tốt nghiệp trường kinh doanh có xu hướng nhanh chóng được thăng tiến tới các vị trí cấp cao hơn trong tổ chức của họ. Nhìn chung, lĩnh vực công nghệ đang có nhu cầu tuyển dụng nhiều nhân sự tốt nghiệp MBA hơn và định hướng họ đảm nhận vai trò lãnh đạo để quản lý và thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của tổ chức / doanh nghiệp.

2. Tôi đang quan tâm đến những vai trò nào?

Không ít các vai trò phổ biến và được trả lương cao trong một số ngành hiện nay không yêu cầu bằng MBA. Lấy ngành công nghệ làm một nghiên cứu điển hình nhỏ. Phần lớn các sản phẩm hoặc dịch vụ công nghệ được hỗ trợ bởi các đội ngũ bao gồm: kỹ thuật, sản phẩm, bán hàng và tiếp thị.

Và tại nhiều công ty, bạn không bắt buộc phải có bằng MBA để leo lên các cấp bậc quản lý cấp trung trong bất kỳ lĩnh vực nào trong số này (tất nhiên việc sở hữu bằng MBA vẫn là một lợi thế lớn). Tuy nhiên, nếu bạn muốn một sự nghiệp đảm bảo với mức lương hấp dẫn ở vị trí cấp cao hơn như: giám đốc tiếp thị hay giám đốc bán hàng, bạn vẫn nên đi học MBA.

3. Tình hình tài chính của tôi như thế nào?

Một trong những cân nhắc đầu tiên khi hỏi, “Tôi có nên lấy bằng MBA không?” chính là khoản chi phí phải bỏ ra. Những chương trình MBA của các trường kinh doanh uy tín không hề rẻ. Chẳng hạn như để lấy bằng MBA của đại học Andrews (Hoa Kỳ) tại Việt Nam, người học sẽ phải bỏ ra 10.800 USD ( con số sẽ là ~37.000 USD khi học tại Mỹ).

Một khóa học MBA đáng giá bao nhiêu tiền?

Con số này vẫn còn hơi sai lệch, vì bạn cũng phải tính đến chi phí công sức và thời gian mà bạn sẽ phải đầu tư để theo đuổi tấm bằng MBA trong suốt gần 2 năm trời.

Vậy nên, hãy chuẩn bị và lên kế hoạch tài chính chu đáo trước khi quyết định học MBA.

4. Mức độ chấp nhận rủi ro của tôi là bao nhiêu?

Giống như hầu hết các khoản đầu tư, lợi nhuận khi bạn đầu tư vào một chương trình MBA không có thể được đảm bảo một cách chắc chắn hoàn toàn. Bạn mong đợi sẽ được hoàn lại chi phí học MBA nhanh đến mức nào sau khi bạn lấy bằng? Chẳng hạn: Nếu tấm bằng MBA có thể giúp cho bạn gia tăng 50% mức lượng hiện tại thì khoảng bao nhiêu năm bạn sẽ thu hồi được số tiền đã bỏ ra.

Đây là lý do tại sao bạn phải biết về khả năng chấp nhận rủi ro của mình trước khi đưa ra quyết định theo học MBA. Cũng xin lưu ý rằng một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến ROI khi học MBA của bạn mà nó hoàn toàn nằm ngoài tầm kiểm soát. Lấy ví dụ như COVID-19. Các sự kiện không thể đoán trước trên toàn thế giới hoặc các xu hướng mới của thị trường kinh doanh…

5. Tôi đã xem xét tất cả các lựa chọn thay thế cho MBA chưa?

Với sự phát triển mạnh mẽ của thời đại thông tin ngày nay, người học có thể được tiếp xúc với nhiều nguồn thông tin, sách vở điện tử, khóa học ngắn hạn về kinh doanh trên Internet. Không ít các trường kinh doanh cũng mở ra các chương trình đào tạo MBA trực tuyến với mức phí rẻ hơn cũng như điều kiện học tập thuận lợi hơn cho đông đảo người học trên toàn thế giới, đặc biệt là trong thời kỳ Covid vừa qua.

Tuy nhiên, nhiều nhà tuyển dụng cũng có quan điểm khác nhau về gia trị của tấm bằng MBA trực tuyến. Theo khảo sát mới nhất của GMAC về xu hướng tuyển dụng MBA toàn cầu, khi các nhà tuyển dụng được hỏi về ý kiến của họ với tuyên bố “Tổ chức của tôi coi trọng học viên tốt nghiệp MBA từ các chương trình trực tuyến và trực tiếp như nhau”, chỉ một phần ba (34%) trong số họ đồng ý.

Các dữ liệu từ bản khảo sát cũng cho thấy rằng những ứng viên cũng tỏ ra hoài nghi tính ngang bằng về cơ hội nghề nghiệp được cung cấp bởi các chương trình MBA trực tuyến và trực tiếp. Hai trong ba ứng viên MBA (69%) không đồng ý rằng cơ hội nghề nghiệp đạt được thông qua bằng cấp của chương trình MBA trực tiếp và MBA trực tuyến là như nhau. Sự chênh lệch trong nhận thức này là một vấn đề đáng lo ngại của các nhà giáo dục vì các chương trình đào tạo trực tuyến đang là một xu hướng phát triển rất nhanh của giáo dục quản lý sau đại học.

“Tôi có nên lấy bằng MBA hay không?” Hy vọng sau khi trả lời 5 câu hỏi nhỏ trên, bạn sẽ có câu trả lời của mình.